Yapay Zeka ile COVID-19 Mücadelesi
- M. Kasım Sular
- 1438 Görüntülenme
- 0 Yorum

Dünya COVID-19'un yarattığı tehdidin farkında olmadan önce, yapay zeka salgının başlangıcını tespit etmişti.
Daha fazla koronavirüs güncellemesi için, Xtelligent Healthcare Media tarafından günde iki kez güncellenen kaynak sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
30 Aralık 2019'da, bulaşıcı hastalıkları izlemek ve tahmin etmek için AI kullanan bir şirket olan BlueDot’tan araştırmacılar, Çin’de bilinmeyen etiyolojisi olan bir pnömoni hakkında bir rapor yayınladılar.
Neredeyse bir hafta sonra, 5 Ocak 2020'de Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Çin halk sağlığı yetkililerinden daha fazla bilgi talep etti. O zamanlar 44 vaka rapor edilmiş ve bu vakalardan 11 i kritik durumdaydı.
O zamandan bu yana yaşanan dünya krizinde, sağlık endüstrisinin tüm sektörlerinden liderler, ilk salgını tespit edebilen ve COVID-19'un yayılmasını izlemek ve kontrol edebilmek için yeni teknolojilere yöneldiler.
İşletmeler, virüsün önüne geçmek veya en azından onun hızına yetişebilmek için yapay zeka platformlarını, analiz algoritmalarını ve veri görselleştirme araçlarını kullandılar. Bu teknolojiler, hastalığın nereye gideceğini tahmin etme ve COVID-19'a karşı etkili olabilecek ilaçları tanımlama potansiyeline sahiptir.
Bununla birlikte, sağlık hizmetlerinde Yapay Zeka yı çevreleyen sorunlar, küresel bir pandemi sonrasında ortadan kalkmadı. Veri kalitesi, insanların yokluğu ve yapay zeka araçlarının genel doğruluğu hakkındaki endişeler şimdi eskisinden çok daha geçerli olabilir.
Kuruluşlar şu anda COVID-19 ile savaşmak için yapay zekayı nasıl kullanıyor ve teknoloji yaygın bir sağlık kriziyle başa çıkmak için yeteri kadar olgunlaştı mı?
KÜRESEL SALGINDA YAPAY ZEKA NIN GÜNCEL ROLÜ
Dünya COVID-19'un yayılmasını azaltmak için gittikçe daha fazla önlem almaya başladıklarından, organizasyonlar da yenilikçi araçlar kullanarak virüsün üstesinden gelmeye çalışmaktadırlar.
5 Mart 2020'de Google’ın DeepMind organizasyonu, COVID-19'a neden olan SARS-CoV-2 ile ilişkili proteinlerin yapısını tahmin etmek için derin öğrenmeyi nasıl kullandıklarını anlatan bir araştırma yayınladı.
DeepMind araştırmacıları, “Bu yapıcı tahminlerinin deneysel olarak doğrulanmadığını vurguladık, ancak bilimsel topluluğun virüsün nasıl işlediğine dair sorgulamasına katkıda bulunabileceklerini ve terapötikleri geliştirmede gelecekteki deneysel çalışmalar için bir hipotez oluşturma platformu olarak hizmet edebileceğini umuyoruz” dedi.
Federal düzeyde politikacılar COVID-19 hakkında yeni anlayışlar ortaya çıkarmak için teknoloji topluluğundan uzmanlık istiyorlar. Beyaz Saray Bilim ve Teknoloji Politikası Ofisi kısa bir süre önce AI geliştiricilerinin yeni bir COVID-19 veri kümesine uygulanabilecek araçlar geliştirmeleri için bir eylem çağrısı yayınladı.
Toplum temelli kuruluşlar da hastalığın etkisini azaltmak için AI’den yararlanmaktadır. Chicago merkezli bir sivil toplum kuruluşu olan Medical Home Network’te (MHN) araştırmacılar COVID-19 için en fazla risk altında olan Medicaid hastalarını tanımlamak için bir AI platformu geliştirdiler.
Medical Home Network Baş Tıbbi Danışmanı Art Jones “Topluluğun virüse karşı hazırlıklı olması çok önemlidir. Hastalara telefon, e-posta veya metin yoluyla proaktif olarak ulaşan özel MHN bakım ekiplerinin; bireylerin enfeksiyon şanslarını azaltmak, enfeksiyon belirtilerinin takip edilmesi ve ihtiyaç duyulan tavsiye ve bakıma en iyi şekilde erişmek için neler yapabileceklerini anlamalarına yardımcı olacaklarını ” söyledi.
Virüsün yayılmasını izlemek için bazı kuruluşlar veri görselleştirme platformları kullanmıştır. 22 Ocak 2020'de Johns Hopkins Üniversitesi ilk olarak onaylanmış koronavirüs vakalarını, tedavi görerek iyileşenlerin ve ölümler hakkında gerçek zamanlı verileri izleyen etkileşimli bir platform paylaşmıştır.
Buna ek olarak, Latin Amerika’daki yetkililer bir salgın sırasında vaka ve iletişim verilerinin toplanmasını, araştırılmasını ve görselleştirilmesini kolaylaştıran bir platform oluşturmuşlardır.
DAHA AZ İNSAN SAYISI DAHA ÇOK SORUNLARA NEDEN OLUR MU?
Yapay Zeka, COVID-19 pandemisinde şimdiye kadar önemli bir rol oynamasına rağmen, teknolojinin faydası, özellikle insan katılımı olmadan işlev gösterebilme yeteneği ile ilgili bazı endişeler halen devam etmektedir.
Bildirilen raporlara göre ABD’nin sosyal mesafe uygulaması ile birlikte, bazı büyük web siteleri çalışanlarına evden çalışmalarını söyledikleri için AI sistemlerine yöneliyor (Facebook, Twitter ve YouTube, BBC News vb…) Sonuç olarak, bu teknoloji devleri, şirket çalışanlarının bazı hatalara yol açabileceğini kabul ettikleri platformlarındaki sorunlu materyalleri bulmak ve kaldırmak için otomatik algoritmalara güveniyor.
Bu gelişme doğrudan sağlık hizmetleri için geçerli olmasa da, Yapay Zeka’nın kendi başına ayakta durma yeteneği hakkında bazı önemli sorular ortaya çıkarmaktadır.
Hastalar, hizmet sağlayıcıları ve ödeme yapanlar daha önce yapay zekâyı gerçek doktorlarla değiştirmek ile ilgili kaygılarını dile getirdiler, ancak endüstride çoğu insan AI’yı doktor uygulamalarını arttırabilecek araçlar olarak görmeye başladığı için bu endişeler son yıllarda azaldı.
COVID-19 örneğinde, uzmanların benzer bir duruş sergilediği görülmektedir.
Lancet Digital Health dergisinde yayınlanan bir makalede, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Bulaşıcı Hastalıklar Birimi Direktörü David Heymann, salgın alanlarında çalışan kişilerin COVID-19 hakkında hayati verileri toplayabildiğini ve bunun daha sonra AI modellerini eğitmek için kullanılabileceğini belirtti. Bu veriler bulaşıcılığı, risk faktörlerini, inkübasyon süresini ve ölüm oranını içermektedir.
Heymann ayrıca “Bu noktada insan beynini ya da epidemiyolog ya da viroloğu bir salgının başlangıcında gerekli olanları analiz edebilen ve hızla yapabilen hiçbir şeyle değiştiremeyiz. Yine de yapay zekâyı kanıtların incelenmesinden elde edilen bilgilerle doldurmalıyız ve bunu salgındaki olaylarla ilişkilendirmeliyiz ”dedi.
VERİ KALİTESİ ÜZERİNE DEVAM EDEN ENDİŞELER
İnsan katılımının eksikliğine ek olarak, COVID-19 ile savaşmak için AI kullanmak isteyen sağlık otoriteleri için de veri kalitesi sorun teşkil etmektedir.
Endüstrinin veri hacmi, kalitesi ve doğruluğuyla ilgili devam eden sürekli zorlukları, özellikle sağlık sistemleri yapay zeka ve analiz araçlarını benimsemeye başladıkça ortaya çıkmıştır.
Mevcut durumda, veri kalitesi, doğru ve eksiksiz verilere erişim, AI araçlarının COVID-19 önleme ve tedavi çabalarına yardımcı olup olmayacağı üzerinde önemli bir etkiye sahip olacaktır. Ölüm vakaları gibi, dünya genelinde teyit edilen vaka sayısı da her geçen gün artmaktadır. Bu bilgileri takip etmek çok önemlidir ve uzmanlar AI araçlarını mevcut en güncel verilerle eğittiklerinden emin olmalıdır.
Lancet makalesinde Heymann, “Verilerimiz mutlaka Çin’den doğru gelmeyecek, çünkü düzensizlik ve panik nedeniyle ihtiyaç duyduğu verileri elde edemedi” dedi.
“Bu virüs başka 24 ülkeye daha yayıldı ve bu ülkeler son derece iyi bir temas izleme ve hasta izolasyon sistemleri kurdu. Verilerimiz bu ülkelerden gelecek” dedi.
İngiltere’deki Oxford Üniversitesi’nde epidemiyolog olan Moritz Kraemer, Lancet’e ekibinin günde iki kez haber raporlarını ve hükümet raporlarını aldığını ve herhangi bir yerde kaç vakanın görüldüğü hakkında bilgi verdiğini söyledi. Arama motorları ve sosyal medya da hastalığı izlemelerine yardımcı oldu.
“Çin Yeni Yılı’ndan önce, bir günde Wuhan’dan kaç kişinin ayrıldığına baktık ve bu bilgiler arama motorlarından geliyor. Bir mesajlaşma, sosyal medya ve mobil ödeme uygulaması olan WeChat, Wuhan çevresinde seyahat hakkında bize veri sağlıyor ”dedi.
“Makine öğrenimi modelleri, bu verileri yeni bir korona virüs vakasının bir sonraki aşamaya gelebileceği en olası yeri tahmin etmek için kullanır ve bu da bize sınır kontrollerinin nerede ve nasıl yapılacağını bildirebilir.”
COVID-19'u ve bir bütün olarak sağlık endüstrisini çevreleyen tüm belirsizliklerle yapay zeka nın nihayetinde salgında nasıl kullanılacağını bilmek zordur. Durum gelişmeye devam ettikçe teknoloji de gelişecektir. Bu yeni tehdide karşı mücadelede büyük mü küçük mü rol oynayacağını hep beraber zamanla göreceğiz.
Orjinal makale linki: https://healthitanalytics.com/news/is-artificial-intelligence-mature-enough-to-combat-covid-19
Yorum Bırak